Współuzależnienie

Stopniowo każdy domownik staje się podatny na obsesję alkoholową, mianowicie zaczyna koncentrować swoje życie wokół alkoholu. Rodzina myśli ciągle o tym, czy „ich” alkoholik się dziś napije, czy nie. Co jeszcze można zrobić, by się nie napił. Jak się zachować, gdy przyjdzie pijany. Życie bliskiej osoby zostało zależne od alkoholu. Właśnie dlatego współmałżonków, dorastające dzieci i inne najbliższe osoby nazywa się osobami współuzależnionymi.

Czym charakteryzuje się osoba współuzależniona?

• Uporczywie koncentruje swoje myśli, uczucia, zachowania wokół picia współmałżonka, partnera, rodzica, brata, siostry itd.
• Coraz więcej energii i czasu zabiera jej ratowanie alkoholika oraz rodziny przed negatywnymi skutkami picia.
• Wstydzi się przed ludźmi tego, co dzieje się w domu i skrzętnie to ukrywa.
• Nie potrafi się bawić ani odprężyć, bezustannie odczuwa napięcie.
• Ignoruje swoje potrzeby i ma często obniżony nastrój, użala się nad sobą.
• Cierpi na bezsenność, nerwicę, depresję, coraz częściej sięga po leki uspokajające.
• Odczuwa lęk przed porzuceniem oraz niemożność rozstania się z osobą pijącą.

Najważniejsze jest, żeby członkowie rodziny, w której rozwija się uzależnienie, nie zaprzeczali problemowi. Terapia współuzależnienia od alkoholu musi odbywać się na pełnej świadomości obu stron. Jednak w zaawansowanym stopniu rozwoju alkoholizmu osoba uzależniona ma poważne problemy z psychiką, przez co dotarcie do niej nie jest łatwe.

Praca z rodzinami z problemem uzależnienia od alkoholu przebiega na kilku płaszczyznach: terapia indywidualna lub grupowa, spotkania w ramach terapii rodzinnej, uczestnictwo w grupach wsparcia. Praca terapeutyczna z rodzinami ma na celu zmianę procesów emocjonalnych i porozumiewania się.

Zobacz również: Rodzina alkoholika – Od cierpienia do współuzależnienia

Informacje dotyczące leczenia uzależnienia dla członków rodziny

• Leczenie uzależnienia jest procesem długoterminowym, może trwać nawet 2 lata.
• W przebiegu leczenia uzależnienia możliwe są nawroty choroby alkoholowej.
• Jeśli rodzina poradziła sobie z problemem uzależnienia, nie oznacza to, że ten problem w sytuacji stresu lub niestosowania się do zaleceń terapeutycznych nie powróci.
• Zaprzestanie picia jest możliwe na każdym etapie uzależnienia, wymaga czasami interdyscyplinarnych oddziaływań.
• Podejmując zmianę, warto pamiętać, że istnieje kilka jej etapów:
  • na samym początku nie myśli się o zmianie, zaprzecza się problemowi,
  • następnie przychodzi refleksja, że problem istnieje i że warto coś z nim zrobić, warto się wtedy skrupulatnie przygotować do działania poprzez zbieranie informacji, jak sobie z tym problemem poradzić,
  • szukanie pomocy specjalistycznej, szukanie sieci wsparcia społecznego, otwarte rozmawianie o problemie.
• Czasami leczenie uzależnienia na początku nie przynosi oczekiwanych rezultatów, jeśli jednak dochodzi do pozytywnych zmian w rodzinie, stanowi to znaczący czynnik pomocy również osobie uzależnionej.

Osoba chora na alkoholizm nie jest w stanie poradzić sobie sama. Konieczne jest podjęcie leczenia w ośrodku leczenia alkoholizmu. Rozpocznij leczenie choroby alkoholowej – nie zwlekaj!

Zmagasz się z problemem alkoholowym? Nie musisz mierzyć się z nim sam. W Tu i Teraz doskonale wiemy jak trudna jest to walka. Pozwól sobie pomóc! Jeśli masz pytania lub wątpliwości, zadzwoń do nas. To nic Cię nie kosztuje, a może być najważniejszym krokiem w Twojej drodze do trzeźwości!

Od dawna obserwuje się częstsze występowanie choroby alkoholowej w niektórych rodzinach. Badania naukowe jednoznacznie wykazały, że oprócz wpływu środowiska ma w tym wypadku również bardzo duże znaczenie predyspozycja genetyczna. Znanych jest wiele genów wpływających w sposób bezpośredni lub pośredni na zwiększenie lub zmniejszenie ryzyka rozwoju uzależnienia od alkoholu. Przykładowo, niektóre osoby pochodzenia azjatyckiego są nosicielami specyficznego wariantu genu odpowiedzialnego za metabolizowanie alkoholu. U tych osób po spożyciu alkoholu występują fizyczne objawy jego nietolerancji pod postacią nieprzyjemnego uczucia zaczerwienienia twarzy, nudności czy przyspieszonego bicia serca, co sprawia, że są mniej skłonne do jego nadużywania.

Alkoholizm z pokolenia na pokolenie – czy to oznacza, że jest dziedziczny?

Należy jednak podkreślić, że występowanie predyspozycji genetycznej do choroby alkoholowej absolutnie nie jest jednoznaczne z jej rozwinięciem. Z naukowego punktu widzenia uzależnienie od alkoholu nie jest chorobą dziedziczną. Choć oczywiście możemy dostać po rodzicach pewne geny, dzięki którym nasze organy będą dobrze tolerować trunki. Co więcej, niektórzy ludzie sami wytwarzają substancje odpowiedzialne za nietolerancję alkoholu.

Kluczem jest także odpowiednie środowisko. Może dziadek, ojciec i wujkowie nie pili wyłącznie z powodu genów tolerancji alkoholu? Współczesna psychologia uważa, że problem leży w wychowaniu.

Powtórzmy raz jeszcze, by usunąć wszelkie wątpliwości: alkoholizm nie jest chorobą genetyczną, toteż uzależnienie od alkoholu nie może być dziedziczne. Jeśli mimo to obawiamy się, że i nas dopadnie, dobrym rozwiązaniem jest terapia alkoholowa.

Grupa ryzyka – co to takiego?

Jeśli jesteś jedną z milionów osób, której rodzice, dziadkowie lub inni bliscy krewni nadużywali alkoholu, możesz się zastanawiać, co historia picia w rodzinie oznacza dla Ciebie. Czy problemy z alkoholem są częścią Twojej przyszłości? Czy Twoje ryzyko rozwoju uzależnienia jest większe niż u osób w rodzinach, w których nie było historii alkoholizmu? A jeśli tak – co możesz zrobić by obniżyć ryzyko?

Alkoholizm nie jest zdeterminowany jedynie przez geny odziedziczone po przodkach. W istocie u więcej niż połowy dzieci alkoholików uzależnienie od alkoholu nie rozwija się. Badania wskazują, że wiele czynników wpływa na ryzyko uzależnienia, niektóre je zwiększają podczas gdy inne – zmniejszają.

Zobacz również: Objawy choroby alkoholowej

Kiedy ryzyko rozwoju uzależnienia wzrasta?

To jak rodzice się zachowują i jak traktują siebie nawzajem oraz własne dzieci, także wpływa na rozwój tych ostatnich. Te aspekty życia rodzinnego także oddziałują na ryzyko wystąpienia alkoholizmu. Badacze dowodzą, że ryzyko danej osoby wzrasta, gdy w rodzinie są obecne następujące trudności:

• rodzic nadużywający alkoholu cierpi na depresję lub z powodu innych problemów psychologicznych,
• obydwoje rodzice nadużywają alkoholu i innych środków psychoaktywnych,
• rodzic nadużywa alkoholu w sposób zaawansowany/intensywny/destrukcyjny,
• konflikty prowadzą do agresji oraz przemocy w rodzinie.

Dobra wiadomość jest taka, że wiele dzieci alkoholików, z nawet najbardziej problematycznych rodzin, nie doświadcza w dorosłym życiu problemów z piciem. Tak samo jak historia picia w rodzinie nie gwarantuje, że zostaniesz alkoholikiem, dorastanie w bardzo problematycznej rodzinie z pijącymi rodzicami także tego nie determinuje.

Sam fakt, że alkoholizm ma tendencję do powtarzania się z pokolenia na pokolenie, nie oznacza, że dziecko rodzica alkoholika automatycznie zostanie alkoholikiem. Ryzyko jest, jednak nie musi się to stać. Mając świadomość takiego ryzyka, można podejmować działania, które mogą je zmniejszyć.

Zmagasz się z problemem alkoholowym? Nie musisz mierzyć się z nim sam. W Tu i Teraz doskonale wiemy jak trudna jest to walka. Pozwól sobie pomóc! Jeśli masz pytania lub wątpliwości, zadzwoń do nas. To nic Cię nie kosztuje, a może być najważniejszym krokiem w Twojej drodze do trzeźwości!

Podstawowe objawy współuzależnienia to skłonność do następujących skrajności:

• bierne trwanie w związku z osobą o zachwianej osobowości (alkoholizm, narkomania, chorobliwa impulsywność);
• doznawanie bardzo bolesnych emocji lub utrata wrażliwości emocjonalnej w okresie przynajmniej dwóch lat, bez szukania pomocy na zewnątrz;
• brak poczucia własnej wartości lub arogancja i poczucie wyższości;
• nadmierna zależność od innych ludzi lub nadmierna niezależność (utrata potrzeb i pragnień);
• brak elementarnej dyscypliny i wprowadzanie chaosu we własne życie lub przesadne, natrętne kontrolowanie siebie i innych ludzi.

Źródło: kobieta.onet.pl

Współuzależnienie to nie tylko i nie tyle efekt życia w bliskim kontakcie z osobą uzależnioną, co raczej pewien typ niedojrzałej osobowości, pewna skłonność (związana z osobistą historią rozwoju) do błędnych sposobów reagowania na problematyczne sytuacje życiowe oraz na zaburzone zachowania innych osób.

Współuzależnienie okazuje się odrębną formą zaburzonej osobowości i wymaga specyficznej interwencji terapeutycznej. Objawy współuzależnienia nie znikną bowiem w sposób automatyczny po odwyku alkoholowym osoby uzależnionej czy po zerwaniu więzi z tą osobą. Terapia współuzależnienia bywa często trudniejsza niż terapia uzależnienia.

Po pierwsze, trudniej jest w tym przypadku o prawidłową diagnozę, gdyż zaburzone zachowania osoby współuzależnionej bywają interpretowane jako „normalna” reakcja na życie w bliskim kontakcie z człowiekiem uzależnionym.

Po drugie, trudno jest przekonać osobę współuzależnioną, że alkoholizm współmałżonka nie jest jej jedynym problemem. Stąd decyzja o podjęciu terapii wymaga męstwa i łączności z Siłą Wyższą.

Po trzecie, w Polsce terapia współuzależnienia nie jest terapią zamkniętą ze specyficznym programem. To jest raczej doraźna pomoc, uzyskana w ramach kontaktu z poradnią przeciwalkoholową, w poradnictwie rodzinnym, w ruchach samopomocy (Al-Anon, Kluby Abstynenta) czy w rozmowach z duszpasterzem.

Czym charakteryzuje się osoba współuzależniona od alkoholu?

• Uporczywie koncentruje swoje myśli, uczucia, zachowania wokół picia współmałżonka, rodzica, brata, siostry itd.
• Coraz więcej energii i czasu zabiera jej ratowanie alkoholika oraz rodziny przed negatywnymi skutkami picia.
• Wstydzi się przed ludźmi tego, co dzieje się w domu i skrzętnie to ukrywa.
• Nie potrafi się bawić ani odprężyć, bezustannie odczuwa napięcie.
• Ignoruje swoje potrzeby i ma często obniżony nastrój, użala się nad sobą.
• Cierpi na bezsenność, nerwicę, coraz częściej sięga po leki uspokajające.
• Odczuwa lęk przed porzuceniem oraz niemożność rozstania się z osobą pijącą.

Źródło: zdrowie-zycie.pl

Typowy stan wewnętrzny osoby współuzależnionej to chaos i zamęt uczuciowy, ostre zmiany emocji, zagubienie, niepewność, zaprzeczanie oczywistym faktom problemu alkoholowego. Towarzyszy temu łagodzenie skutków picia, ukrywanie przed otoczeniem incydentów alkoholowych oraz brak zdolności do obrony swoich praw i interesów dzieci.

Obliczono, że na każdy rok życia w chorej sytuacji rodziny z problemem uzależnienia od alkoholu potrzeba kilka miesięcy intensywnej pracy psychologicznej przywracającej zdrowie. Bardzo skuteczne w tym sensie są grupy wsparcia dla osób współuzależnionych. Na swoich spotkaniach członkowie dzielą się swoim doświadczeniem, nadzieją, a także zdrowymi wzorami życia i postępowania w związku z alkoholizmem bliskiej osoby.

Jesteś osobą współuzależnioną? Potrzebujesz wsparcia? Zadzwoń do Ośrodka „TU i TERAZ”!

Zmagasz się z problemem alkoholowym? Nie musisz mierzyć się z nim sam. W Tu i Teraz doskonale wiemy jak trudna jest to walka. Pozwól sobie pomóc! Jeśli masz pytania lub wątpliwości, zadzwoń do nas. To nic Cię nie kosztuje, a może być najważniejszym krokiem w Twojej drodze do trzeźwości!

Skutki alkoholizmu dotykają pracodawców, krewnych, przyjaciół i rodziny alkoholików. Krewni i przyjaciele są zmanipulowani w związku z czym nieustannie usprawiedliwiają oraz kryją alkoholika. Wierzą w obietnice poprawy, choćby krótkotrwałej, ponieważ ci, którym zależy na alkoholiku, chcą w nie wierzyć, i tak bezwiednie stają się częścią chorego systemu. Najbardziej cierpią najbliżsi. Odbija się to na rodzinie, kiedy pracodawca musi wypowiedzieć alkoholikowi pracę. Odbija się to na rodzinie, kiedy krewni i przyjaciele, nie mogąc dłużej tolerować konsekwencji alkoholizmu, unikają alkoholika i jego bliskich. Rodzina jest również bezpośrednio narażona na zachowania alkoholika. Niezdolni do przeciwstawienia się temu, członkowie rodziny wikłają się w konsekwencje choroby alkoholowej i sami stają się emocjonalnie chorzy. Powszechne zainteresowanie koncentrowało się przeważnie na alkoholizmie, nadużyciu alkoholu i alkoholikach. Mniej uwagi poświęcano rodzinie, a szczególnie dzieciom żyjącym w domach, gdzie było obecne uzależnienie od alkoholu. Bez wątpienia, liczba dzieci cierpiących z powodu życia w rodzinie alkoholika jest wielka. Wyodrębnienie tych dzieci jest trudne z wielu powodów, m.in. wstydu, niewiedzy, że alkoholizm jest chorobą, zaprzeczania oraz ochraniania dzieci przed nieprzyjemną rzeczywistością. Mimo że cierpienie przejawia się w zachowaniu na różne sposoby, wspólne wszystkim dzieciom alkoholików wydaje się niskie poczucie własnej wartości.

Zobacz również: Rodzina alkoholika – Od cierpienia do współuzależnienia

Alkoholizm – choroba rodzinna

Istnieją w dziedzinie alkoholizmu trzy twierdzenia, co do których panuje ogólna zgoda:

• Alkoholizm jest chorobą całej rodziny. Rzadko obserwuje się przypadki odosobnione. Zwykle gdzieś jest ktoś inny w rodzinie, kto cierpiał bądź cierpi z powodu tej choroby.
• Ryzyko alkoholizmu jest większe w przypadku dzieci alkoholików, niż w przypadku innych dzieci. Można dyskutować, czy decyduje o tym środowisko, czy uwarunkowania genetyczne, czy też kombinacja obydwu tych czynników, jednak sam fakt nie ulega kwestii.
• Dorosłe Dzieci Alkoholików mają tendencję do wchodzenia w związki z alkoholikami. Rzadko są tego świadomi przy zawieraniu związku małżeńskiego, ale zjawisko to stale się powtarza.

Dorosłe Dzieci Alkoholików …*

• muszą domyślać się, jakie zachowanie jest normalne.
• mają trudności z przeprowadzeniem swoich zamiarów od początku do końca.
• kłamią, gdy równie łatwo byłoby powiedzieć prawdę.
• oceniają siebie bezlitośnie.
• DDA trudno się bawić i przeżywać radość.
• traktują siebie bardzo serio.
• DDA trudno nawiązywać bliskie kontakty.
• przesadnie reagują na zmiany, nad którymi nie mają kontroli.
• ustawicznie poszukują uznania i potwierdzenia.
• myślą, że różnią się od innych.
• są albo nadmiernie odpowiedzialne, albo nadmiernie nieodpowiedzialne.
• są lojalne do ostateczności, nawet w obliczu dowodów, że druga strona nie zasługuje na lojalność. Są impulsywne. Dzieci alkoholików mają tendencję poddawania się biegowi zdarzeń bez poważnego rozważenia innych alternatywnych zachowań czy możliwych konsekwencji. Ta impulsywność wiedzie do zagubienia, niechęci do siebie i utraty kontroli nad otoczeniem. Ponadto DDA zużywają nadmierną ilość energii na “uprzątanie” tego bałaganu.

Obliczono, że na każdy rok życia w rodzinie, w której występuje problem uzależnienia od alkoholu potrzeba kilka miesięcy intensywnej pracy psychologicznej przywracającej zdrowie. Bardzo skuteczne w tym sensie są grupy terapii współuzależnień i dzieci alkoholików.

Jesteś DDA? Potrzebujesz wsparcia? Zadzwoń do Ośrodka „TU i TERAZ”!

Zmagasz się z problemem alkoholowym? Nie musisz mierzyć się z nim sam. W Tu i Teraz doskonale wiemy jak trudna jest to walka. Pozwól sobie pomóc! Jeśli masz pytania lub wątpliwości, zadzwoń do nas. To nic Cię nie kosztuje, a może być najważniejszym krokiem w Twojej drodze do trzeźwości!

___________________________________________________________________

* zgodnie z „Adult Children of Alcoholiks” Janet G. Woititz

Alkoholizm i rodzina

W trakcie picia stopniowo każdy domownik staje się podatny na obsesję alkoholową, mianowicie zaczyna koncentrować swoje życie wokół alkoholu. Rodzina myśli ciągle o tym, czy „ich” alkoholik się dziś napije, czy nie. Co jeszcze można zrobić, by się nie napił. Jak się zachować, gdy przyjdzie pijany… Więc życie, przez bliską osobę, zostało zależne od alkoholu. Właśnie dlatego współmałżonków, dorastające dzieci i innych najbliższych osób nazywa się osobami współuzależnionymi.

Zobacz również: Rodzina alkoholika – Od cierpienia do współuzależnienia

Współuzależnienie wiąże się z postawą przyzwolenia. Poważnym błędem osób z otoczenia alkoholika jest tolerowanie jego picia i udawanie, że problemu nie ma. Bardzo często członkowie rodzin próbują uchronić osobę uzależnioną przed ponoszeniem konsekwencji jej picia, usprawiedliwiają i minimalizują problemy alkoholowe.

Jak przekonać alkoholika do leczenia? Czy nakłanianie jest dobrą drogą?

Terapeuci i trzeźwiejący alkoholicy twierdzą, że nic tak skutecznie nie przekonuje o bezsilności wobec alkoholu, jak sam alkohol, a dokładniej konsekwencje wieloletniego picia.

Trudno jest namówić alkoholika na leczenie. Mimo ponoszenia strat alkoholik prawie zawsze nerwowo reaguje na wszelkie próby rozmów na temat jego nałogowego picia. Próbuje udowodnić, że nie ma problemu z alkoholem, a jeśli już nie jest w stanie zaprzeczać oczywistych faktów, obraża się, reaguje w sposób agresywny lub ucieka.

Każdy alkoholik, by dojrzeć do decyzji o terapii alkoholowej, musi osiągnąć swoje dno. Czasem tym dnem może być utrata zdrowia, rozpad albo groźba rozpadu rodziny, problemy w pracy, konflikty z prawem. To, jak głębokie to dno będzie, zależy także od rodziny i ludzi z otoczenia osoby uzależnionej. Im wcześniej alkoholik otrzyma sygnały ostrzegawcze, że dzieje się z nim coś złego i im wcześniej będzie musiał ponosić konsekwencje swojego picia, tym większe są szanse na sukces.

Zobacz również: Kiedy zaczyna się alkoholizm? Utrata kontroli nad piciem

Decyzja o poddaniu się leczeniu w ośrodku uzależnień zawsze jest efektem podobnych bolesnych doświadczeń, które zmuszają alkoholika do uznania, że nie może nadal żyć tak, jak żył.

Jego postawa i motywacja do zmian są najważniejsze, ponieważ w przypadku zmuszenia alkoholika do leczenia wbrew jego woli, po terapii on może bardzo szybko wrócić do picia. Dlatego alkoholikowi należy pozostawić wybór, co chce dalej ze swoim życiem zrobić. Właśnie to jest wybór między życiem, a śmiercią.

Pamiętaj!

1. 1. Pamiętajmy o tym, że jeśli będziemy ciągle wyciągać alkoholika z tarapatów lub usprawiedliwiać jego pijaństwo, bardziej jemu zaszkodzimy niż pomożemy.
   2. Z pomocą profesjonalnych terapeutów można organizować specjalne spotkanie terapeutyczne, efektem którego może być podjęcie decyzji o leczeniu.
   3. Istnieją różne grupy wsparcia dla rodzin alkoholików, jak np. Al-Anon, udzielający profesjonalnej pomocy i wsparcia małżonkom i innym dorosłym bliskim osób uzależnionych. Tego typu grupy pomagają rodzinom zrozumieć, że nie ponoszą one odpowiedzialności za chorobę ich najbliższych, że powinni zadbać również o siebie.

Nie zwlekaj! Idź na spotkanie dla osób współuzależnionych i tam uzyskaj wsparcie, zrozumienie, znajdź nowe możliwości w przekonaniu małżonka-alkoholika do leczenia. Zadzwoń do Ośrodka terapii uzależnień TU i TERAZ!

Zmagasz się z problemem alkoholowym? Nie musisz mierzyć się z nim sam. W Tu i Teraz doskonale wiemy jak trudna jest to walka. Pozwól sobie pomóc! Jeśli masz pytania lub wątpliwości, zadzwoń do nas. To nic Cię nie kosztuje, a może być najważniejszym krokiem w Twojej drodze do trzeźwości!

Współuzależniony próbuje heroicznie walczyć z alkoholizmem członka rodziny, narażając się na konflikty oraz agresję z jego strony. Konsekwencją jest cały zespół negatywnych emocji, które osobie współuzależnionej towarzyszą na co dzień, prowadząc do zaburzeń emocjonalnych, a nawet psychosomatycznych. Odczuwa ona nieustannie napięcie i stres, ponieważ w każdej chwili spodziewa się nieprzyjemnej sytuacji związanej ze stanem nietrzeźwości członka rodziny. Poczuciu lęku towarzyszy wstyd i upokorzenie, a często także gniew, rozpacz i poczucie bezsilności.

W efekcie pojawiają się stany lękowe i depresyjne, a także działania autodestrukcyjne i dolegliwości fizyczne. Osobom współuzależnionym pomaga uczestnictwo w grupach wsparcia dla rodzin alkoholików, dzięki którym uświadamiają sobie swoje współuzależnienie i powoli powracają do równowagi emocjonalnej.

Poniżej krótki film z Ulą – żoną alkoholika. Urszula wspiera pracę naszego ośrodka oraz prowadzi spotkania grup wsparcia.

Więcej o współuzależnieniu przeczytasz na Terapie dla osób współuzależnionych

Zmagasz się z problemem alkoholowym? Nie musisz mierzyć się z nim sam. W Tu i Teraz doskonale wiemy jak trudna jest to walka. Pozwól sobie pomóc! Jeśli masz pytania lub wątpliwości, zadzwoń do nas. To nic Cię nie kosztuje, a może być najważniejszym krokiem w Twojej drodze do trzeźwości!