uzależnienie Tag

Nałogowe picie alkoholu prowadzi do wyniszczenia organizmu. Kondycja i funkcjonowanie narządów wewnętrznych np. żołądka czy wątroby ulega istotnemu pogorszeniu wskutek regularnego spożycia napojów wyskokowych. Niemniej jednak choroba alkoholowa ma także negatywny wpływ na psychikę osoby uzależnionej. Jakie są objawy psychiczne alkoholizmu? W jaki sposób należy leczyć zaburzenia psychiczne po alkoholu?

Objawy psychiczne alkoholizmu – jak powstają?

Napoje alkoholowe czy narkotyki to substancje odurzające. Spożycie nawet niewielkich ilości alkoholu ma mniej lub bardziej widoczny wpływ na czynności poznawcze i funkcje psychologiczne. Nie sposób przeoczyć faktu, że osoby w stanie upojenia mają trudności z logicznymi i składnymi wypowiedziami, nie są do końca świadome sensu prowadzonej rozmowy, a nawet mogą doznać tzw. urwanego filmu. Co więcej, często można zaobserwować, że zwiększająca się dawka spożywanego alkoholu wpływa na nastrój – początkowo wprawia w euforię i powoduje rozluźnienie, później może prowadzić do obniżenia samopoczucia czy wręcz doprowadzić do nostalgii i melancholii.

Pojawienie się zaburzeń psychicznych po alkoholu to w głównej mierze regularne oddziaływanie toksycznej substancji na komórki nerwowe. Długotrwałe spożycie dużych ilości napojów alkoholowych skutkuje stopniowym uszkodzeniem neuronów, które nie mają możliwości ulec regeneracji. To natomiast przekłada się nieprawidłowości w zakresie pracy układu nerwowego. Nastrój alkoholika i jego stan psychiczny pogarszają się z każdą kolejną dawką. Natomiast nałóg popycha uzależnionego do dalszego picia, co pozornie ma na celu polepszenie samopoczucia. Tym sposobem alkoholicy wpadają w błędne koło, w którym nie ma miejsca na możliwość wytrzeźwienia. Co gorsza, z biegiem czasu zaczynają pojawiać się inne, znacznie poważniejsze objawy psychiczne alkoholizmu.

Alkoholizm – objawy psychiczne

Początkowo objawy psychiczne alkoholizmu ograniczają się do licznych zaprzeczeń i iluzorycznego myślenia o aktualnej sytuacji. Alkoholicy w pierwszych etapach mogą robić przerwy w piciu, aby udowodnić sobie i otoczeniu, że mają kontrolę nad „nieistniejącym” nałogiem. Choć istnieją realne dowody na nadmierne spożycie alkoholu, to jednak chory zaprzecza istnieniu problemu. Niejednokrotnie drwi z nazywania go alkoholikiem, bagatelizuje skalę problemu, często wspomina, że powodem częstego picia jest np. praca lub ktoś z najbliższego otoczenia.

Z biegiem czasu alkohol zaczyna odgrywać coraz to ważniejszą rolę w życiu uzależnionego. Picie alkoholu zaczyna być traktowane nie tylko jako okazjonalna przyjemność, ale i sposób na rozwiązywanie większości problemów np. zmniejszenie stresu i rozładowanie nerwów, przeciwdziałanie dolegliwościom bólowym, poprawę samopoczucia. Niejednokrotnie spożycie napoju alkoholowego okazuje się jedynym skutecznym sposobem na zaśnięcie. Chęć uzyskania stanu upojenia przekształca się w przymus, co należy rozumieć jako tzw. głód alkoholowy. Konieczność picia i odczuwanie jego braku rzutują na kondycji psychicznej uzależnionego, który zaczyna przejawiać coraz większą agresję, egoistyczną postawę wobec innych, a także obojętność lub niechęć do innych zajęć niż picie.

Trwająca spirala nałogowego spożywania alkoholu potęguje uszkodzenie neuronów. To z kolei skutkuje stopniowym rozwojem rozmaitych zaburzeń dotyczących psychiki uzależnionego, co może prowadzić do trwałych zmian w zachowaniu.

Najczęstsze zaburzenia psychiczne po alkoholu

• Depresja to jedno z najczęstszych zaburzeń psychicznych po alkoholu. U mężczyzn picie przeważnie poprzedza późniejszą depresję, natomiast w przypadku kobiet jest zgoła odwrotnie – najpierw występują problemy z samopoczuciem, które prowadzą do nadmiernego spożycia.
• Paranoja alkoholowa zwana też zespołem Otella dotyczy w głównej mierze sfery związkowej. Osoba uzależniona jest przekonana o braku wierności ze strony partnera lub partnerki. Często pojawiają się bezpodstawne oskarżenia, agresja słowna lub fizyczna wobec drugiej strony, a także inne chorobliwe zachowania np. podsłuchiwanie rozmów telefonicznych, sprawdzanie komputera czy śledzenie w celu udowodnienia zdrady.
• Zaburzenia osobowości i zachowania często określane zespołami otępiennymi. Początkowo objawiają się huśtawką emocjonalną – od wybuchów euforii, po impulsywność i wrogość wobec otaczającego otoczenia. To rezultat uszkodzenia kory mózgu, która odpowiada za sferę intelektualną i emocjonalną człowieka. Alkoholicy z zespołami otępiennymi z czasem tracą samodzielność w zakresie wykonywania podstawowych czynności np. przygotowywania posiłków.
• Halucynoza alkoholowa to nic innego jak występowanie omamów słuchowych wskutek długotrwałego picia. Treść przekazywanych informacji przez słyszane głosy są zwykle odbierane przez alkoholika jako niebezpieczne. Niejednokrotnie mogą wzbudzać w osobie uzależnionej poczucie zagrożenia (np. że jest śledzona lub obmawiana przez otoczenie), a nawet skłaniać do niebezpiecznych czynów (np. wyrządzenia komuś krzywdy czy popełnienia samobójstwa).
• Majaczenie alkoholowe odnosi się do omamów wzrokowo-słuchowych. Delirium tremens czy też gorączka jest zaburzeniem świadomości u alkoholika, któremu towarzyszą halucynacje, nadmierne poczucie lęku oraz liczne objawy somatyczne np. nadmierna potliwość, pobudzenie psychoruchowe, problemy ze snem czy też mniej lub bardziej nasilone drżenie mięśniowe.
• Zespół amnestyczny często określany też zespołem Korsakowa i encefalopatią Wernickiego. W tym przypadku niedożywienie i towarzyszące mu niedobory witamin, a zwłaszcza tiaminy (witamina B1) skutkują zaburzeniami neurologicznymi. Głównym problemem jest niezdolność do zapamiętywania i odtwarzania nowych, przeważnie niedawno dostarczonych informacji. Alkoholicy z zespołem amnestycznym często przejawiają zaburzone poczucie czasu i przestrzeni, nie są w stanie przypomnieć sobie ostatnich dni lub godzin. Niejednokrotnie przeszłość splata się z aktualnymi wydarzeniami w jedność, tworząc przekłamany obraz rzeczywistości. Ponadto występują różnorodne nieprawidłowości neurologiczne np. drgawki, upośledzona koordynacja ruchowa, oczopląs, zaburzenia czucia.

Ośrodek leczenia uzależnień TU i TERAZ oferuje profesjonalne wsparcie w walce z uzależnieniem od alkoholu i narkotyków. Wieloletnie doświadczenie naszych terapeutów oraz współpraca z lekarzami gwarantują realną pomoc wobec psychofizycznych objawów uzależnienia. Zapewniamy dyskrecję, dbamy o bezpieczeństwo pacjentów i pomagamy im stawiać pierwsze kroki w kierunku trzeźwości. Skontaktuj się z nami – nigdy nie jest za późno, aby zadbać o własną przyszłość.

Choroba alkoholowa jest typowym przykładem uzależnienia, w którym dochodzi do wytworzenia specyficznych mechanizmów obronnych, które służą podtrzymywaniu picia.

Mechanizm iluzji i zaprzeczenia

Osoby uzależnione od alkoholu mają problem z racjonalnym myśleniem, które ustępuje miejsca myśleniu magiczno-życzeniowemu. Myślenie to polega na zaprzeczeniu oczywistym powodom zaprzestania picia i tworzeniu iluzji, aby nie dostrzegać negatywnych skutków spożywania alkoholu i nadal móc po niego sięgać.

1. Zaprzeczanie: twierdzę, że nie mam problemu z piciem, pomimo obiektywnych dowodów i wskazówek najbliższych („to nie tak… piję tyle co inni… to nie ja…”);
2. Minimalizowanie: pomniejszam problem („trochę wypiłem… piwko… małpeczka… piło się… zdarzyło się…”);
3. Obwinianie: przerzucam odpowiedzialność za swoje picie („w takim kraju… wszyscy pili więc… mając taką żonę… za takie pieniądze”);
4. Racjonalizacja: usprawiedliwiam picie („nie załatwiłbym tej sprawy bez… lekarz mi zalecił na nerki… wyszedłbym na gbura”);
5. Intelektualizacja: ubieram problem w piękna formę, teoretyzuję („statystycznie przypada na mnie… reaguję tylko na dysonans poznawczy”);
6. Odwracanie uwagi: zmieniam temat, buduję fantazję na temat własnej wielkości („zgoda, ale mam świetny dowcip… nie wiedzą kim jestem”);
7. Poprawianie przeszłości: zapominam i zniekształcam wspomnienia („zawsze wspaniale się bawiliśmy… to były czasy”);
8. Marzeniowe planowanie: tworzę nierealną wizję rozwiązania problemu („teraz na pewno nie stracę kontroli… tym razem mi się uda”);
9. Izolacja od teraźniejszości: („nie widzę… nie słyszę… nie czuję”);
10. Uciekanie w przyszłość: („od jutra wezmę się za siebie… będzie inaczej… każdy upada, ale od jutra… teraz będę pił tylko…”);
11. Unikanie odpowiedzialności: („uwzięli się na mnie… jestem ofiarą… co się stało to się nie odstanie… co było a nie jest…”);
12. Zabiegi magiczne: („nie będę o tym myślał to będzie OK… trzeba mieć silną wolę… człowiek uczy się na błędach… jak sam sobie nie pomogę to nikt mi nie pomoże…”);

Mechanizm nałogowej regulacji emocji

Osoby uzależnione od alkoholu mają w dużej mierze zdeformowany obszar emocji.

1. Pojawianie się rożnych emocji interpretowane jest jako chęć picia („jestem smutny lub wesoły, więc chce mi się pić”), picie w celu ich uśmierzenia.
2. Wywoływanie zachowań, sytuacji i myśli powodujących pojawianie się emocji usprawiedliwiających” picie („tak mnie zdenerwowała, że tylko pić…”). Niski poziom odporności na stres, frustrację, rozdrażnienie, znudzenie, monotonię. Szukanie ulgi w piciu.
3. Przykre stany emocjonalne są zapowiedzią przyjemnych: cierpienie– ulga, lęk– uspokojenie, przygnębienie– pobudzenie.

Mechanizm rozpraszania i rozdwajania “Ja”

U osób uzależnionych zaciera się poczucie tożsamości, upośledzona zostaje zdolność podejmowania decyzji. Mechanizm alkoholizmu prowadzi do różnych, często skrajnych emocji.

1. Okresowe poczucie upadku, poniżenia, bezradności, podłości, na przemian z poczuciem mocy, dumy, kontroli, doskonałości, euforii.
2. Rozlanie się granic „JA”, utrata poczucia wpływu na wydarzenia („nic ode mnie nie zależy… nie da się…).
3. Sztywność w przestrzeganiu norm lub nagminne ich łamanie.
4. Duma alkoholika („ja wiem lepiej… nie dałem sobie wyprać mózgu…”).

Nasilone działanie mechanizmów obronnych nałogu powoduje, że osobie chorej trudno jest samodzielnie zatrzymać uzależnienie i zmienić swój sposób funkcjonowania oraz sposoby myślenia.

Pamiętaj – osobie chorej na chorobę alkoholową trudno jest samodzielnie zatrzymać uzależnienie i zmienić swój sposób życia. Każdy alkoholik, by dojrzeć do decyzji o terapii alkoholowej, musi osiągnąć swoje dno. Decyzja o poddaniu się leczeniu w ośrodku uzależnień zawsze jest efektem podobnych bolesnych doświadczeń, które zmuszają alkoholika do uznania, że nie może nadal żyć tak, jak żył.

Potrzebujesz pomocy? Zadzwoń tu i teraz!

Zmagasz się z problemem alkoholowym? Nie musisz mierzyć się z nim sam. W Tu i Teraz doskonale wiemy jak trudna jest to walka. Pozwól sobie pomóc! Jeśli masz pytania lub wątpliwości, zadzwoń do nas. To nic Cię nie kosztuje, a może być najważniejszym krokiem w Twojej drodze do trzeźwości!

5 najważniejszych powodów, dla których alkoholicy próbują tobą manipulować

Manipulacje alkoholika mogą przybierać różne formy, ale też mogą wynikać z wielu przyczyn i prowadzić do różnych celów. Aby zrozumieć jak manipuluje alkoholik, warto poznać najważniejsze powody, dlaczego manipulacje alkoholika w ogóle mają miejsce.

1. Chcą mieć kontrolę. Osoby uzależnione od alkoholu czują się bezsilnymi i bezradnymi, ponieważ kieruje nimi mocny przymus picia. Aby to zrekompensować, alkoholicy pragną kierować innymi ludźmi.
2. Usprawiedliwiają swoje zachowanie nieodpartym pragnieniem alkoholu. Uzależnienie charakteryzuje się niekontrolowaną fizyczną i psychiczną potrzebą spożycia alkoholu, której trudno się oprzeć pomimo groźby konsekwencji. Alkoholicy dokładają wszelkich starań, aby uzyskać dostęp do alkoholu i usprawiedliwiają kłamstwa i manipulacje z tym związane.
3. Zaburzenia funkcji poznawczych. Uzależnienie od alkoholu upośledza funkcjonowanie mózgu, utrudniając jasne myślenie i podejmowanie decyzji. Chociaż wykształceni i odnoszący sukcesy alkoholicy są w stanie utrzymać się na powierzchni przez długi czas, w końcu uzależnienie rujnuje ich życie.
4. Rozpacz i desperacja mają pierwszeństwo przed poczuciem moralności. Alkoholicy odczuwają silną fizyczną i psychiczną potrzebę picia alkoholu. Obsesja podporządkowuje wszystkie myśli, działania i pragnienia osoby uzależnionej, dopóki nie zostanie zaspokojona. W tym stanie nic innego nie ma znaczenia dla alkoholika, nawet ból i cierpienie, jakie zadają bliskim.
5. Paraliżująca wina. Chociaż alkoholik może być świadomy szkód, które wyrządził, poczucie winy i wstydu są dla niego zbyt wielkie, by sobie z nimi poradzić. Wstydzi się prosić o pomoc lub czuje, że jest już za późno na naprawę. Dlatego też pijaństwo, kłamstwa i manipulacja trwają nadal.

Przykłady manipulacji alkoholika

Osoby uzależnione od alkoholu permanentnie wykorzystują bliskich na swoją korzyść. Jak manipuluje alkoholik? Oto kilka przykładów.

• Alkoholicy proszą o pieniądze po kolei od wszystkich krewnych. Po odrzuceniu przez jednego, zwracają się do drugiego z tą samą prośbą.
• Alkoholicy prowokują konflikty wśród braci i sióstr, powodują kłótnie między przyjaciółmi, by tylko pośredniczyć i odgrywać rolę rozjemców, licząc na nagrodę.
• Alkoholik bardzo często posługuje się szantażem aby osoba, z którą rozmawia spełniła jego żądanie. Tym samym grozi, że może ją skrzywdzić, znieważyć lub publicznie upokorzyć, jeśli mu odmówi.
• Alkoholicy wpadają we wściekłość. Wtedy rzucają i łamią różne przedmioty, trzaskają drzwiami i krzyczą na otoczenie.
• Alkoholik może próbować zachowywać normalnie, robić różnego rodzaju miłe przysługi, jak np. zaproszenie na kolację, czy odwiezienie do pracy, aby inni uwierzyli w jego przemianę.
• Alkoholik grozi, że zrobi sobie krzywdę, a nawet się zabije, jeśli nie pójdziesz na ustępstwa.
• Alkoholicy oskarżają innych ludzi lub okoliczności, zamiast przyznać się do winy.
• Alkoholicy uciekają od odpowiedzialności za swoje działania, powołując się na genetykę i traumę z dzieciństwa.
• Alkoholik zrzuca winę na innych twierdząc, że to właśnie toksyczne relacje z nimi są przyczynami sięgania po kieliszek i uzależnienia.

Jak rozpoznać manipulacje alkoholika?

Niestety manipulację, nie zawsze łatwo jest rozpoznać. Szczególnie, kiedy dotyczy to działania osoby, na której Ci zależy. Pierwszym krokiem do rozpoznania problemu jest ocena, jak się czujesz podczas interakcji z tą osobą. Jeśli czujesz się wykorzystany, przestraszony, zawstydzony lub zdezorientowany, być może padłeś ofiarą przemocy emocjonalnej czyli manipulacji alkoholika.

• Alkoholicy nadmiernie dramatyzują sytuację. Często używają słów „zawsze” i „nigdy”, aby opisać siebie i osoby wokół nich.
• Alkoholik zna i wykorzystuje twoje lęki.
• Alkoholik nieustannie przypomina ci o swoim znaczeniu, próbując dominować w związku.
• Alkoholik zachowuje się drastycznie – przerywa, krzyczy i nie daje czasu na odpowiedź, kiedy omawiasz jego zachowanie.
• Staje się uprzejmy i „grzeczny” tylko wtedy, gdy chce coś od siebie dostać.

8 zasad przeciwstawiania się manipulacji alkoholika

Kiedy zdasz sobie sprawę, że dotyczą Cię manipulacje alkoholika pamiętaj, że musisz chronić się przed krzywdą – fizyczną i psychiczną. Masz prawo do swoich opinii, potrzeb i pragnień. Zasługujesz na szacunek. Chociaż alkoholikowi może nie podobać się to, co słyszy, zacznij od ustalania granic. Możesz doceniać i kochać swojego przyjaciela lub współmałżonka cierpiącego na alkoholizm, ale nie powinieneś poświęcać swojego szczęścia, będąc przez niego manipulowanym. Co więcej, broniąc się i odmawiając przestrzegania jego zasad, dasz alkoholikowi znać, że musi się zmienić i szukać pomocy.

Jak wyznaczyć granice, by zatrzymać manipulacje alkoholika?

1. Spokojnie powiedz „nie”.
2. Wyraźnie określ granice osobiste, na przykład: „Nie dam ci pieniędzy”.
3. Komunikuj się otwarcie. Jeśli zauważysz, że zachowanie alkoholika nie jest godne szacunku, powiedz mu o tym wprost.
4. Przypomnij sobie, że nie jesteś źródłem jego problemów. Alkoholik musi przyjąć odpowiedzialność za swoje czyny.
5. Cofnij się. Zachowaj zdrowy dystans i unikaj bliskiego kontaktu, jeśli to możliwe.
6. Twoim priorytetem powinno być dbanie o siebie. Aby manipulacja cię nie zniszczyła, musisz czuć się pewny siebie i być pełen energii – fizycznie i emocjonalnie.
7. Pamiętaj, że to nie ty, a alkoholik jest odpowiedzialny za siebie i swoje samopoczucie.
8. Dołącz do grup wsparcia i ucz się na doświadczeniach innych w podobnych sytuacjach.

Osoby uzależnione od alkoholu manipulują swoich bliskich, przyjaciół i znajomych na wiele sposobów i prawie zawsze wystarczająco skutecznie. Alkoholicy potrafią tak wpływać na drugą osobę, że zaczyna ona wątpić w swoje własne zdolności postrzegania rzeczywistości. Dochodzi wreszcie do momentu, kiedy osoba manipulowana sama nie wie, czy faktycznie ma do czynienia z uzależnieniem, czy tylko jej się wydaje…

Manipulatorzy zazwyczaj nie biorą odpowiedzialności za swoje czyny i słowa. Potrafią ranić i szybko zmieniać temat. Rzucić jakiś krytyczny komentarz, a kiedy reagujesz – oskarżyć Cię o bycie „nienormalnym” lub przewrażliwionym. Rozmowa z nimi przypomina czasem dialog ze ścianą. Wtedy kiedy próbujemy wskazać, że ich zachowanie jest niewłaściwe, natychmiast przystępują do ataku. Włącza się ich system obronny własnego idealnego wizerunku i zaczynają za wszelką cenę go bronić. Na końcu takiej rozmowy możemy nawet mieć poczucie winy, że w ogóle coś do tej osoby powiedzieliśmy.

Pamiętaj – osobie chorej na chorobę alkoholową trudno jest samodzielnie zatrzymać uzależnienie i zmienić swój sposób życia. Każdy alkoholik, by dojrzeć do decyzji o terapii alkoholowej, musi osiągnąć swoje dno. Decyzja o poddaniu się leczeniu w ośrodku uzależnień zawsze jest efektem podobnych bolesnych doświadczeń, które zmuszają alkoholika do uznania, że nie może nadal żyć tak, jak żył.

Potrzebujesz pomocy? Zadzwoń tu i teraz!

Zmagasz się z problemem alkoholowym? Nie musisz mierzyć się z nim sam. W Tu i Teraz doskonale wiemy jak trudna jest to walka. Pozwól sobie pomóc! Jeśli masz pytania lub wątpliwości, zadzwoń do nas. To nic Cię nie kosztuje, a może być najważniejszym krokiem w Twojej drodze do trzeźwości!